علم چگونه می تواند ذات زیبایی و عشق را توضیح دهد؟
"اریك پریست" استاد ریاضی دانشگاه كمبریج می گوید: «هاوكینگ نمی تواند با فیزیك وجود عالم و انسان را توضیح دهد، برای بسیاری از ماها وجود خدا یك عامل بسیار مهم در غنای زندگی و هستی است.»
پس از مصاحبه "استفان هاوكینگ" فیزیكدان و كهكشان شناس بریتانیایی كه به مناسبت انتشار كتاب جدید وی تحت عنوان «طرح عظیم» انجام شده بود و انتشار شبهات و نظرات جدید وی در زیر سئوال بردن آفرینش عالم هستی كه جنجال و واكنش های فراوانی به دنبال داشته است، مهمترین رخداد در این رابطه، پاسخ منطقی و مستدل استاد برجسته و مشهور ریاضیات و عضو هیئت امنای دانشگاه كمبریج است كه می گوید: علم چگونه می تواند ذات زیبایی و عشق را توضیح دهد؟
«اریك پریست» از استادان سابق ریاضیات در دانشگاه سنت اندرو و از اعضای هیئت امنای انستیتو فارادی در دانشگاه كمبریج، در مطلبی كه در روزنامه گاردین به چاپ رسیده می نویسد باورهای مدرن در مورد جهان و عالم هستی، با هدف پوشاندن شكاف ها و نقاط ضعف ها در دانش ما نیست بلكه هدف آن پاسخ دادن به سئوالات گوناگون بشر مدرن است.
اریك پریست در این مطلب می افزاید: حرف پروفسور هاوكینگ توجیه پذیر نیست، این حالت كاملا تحمل واقعی است كه خداوند شرایط را برای وقوع انفجار بزرگ و شكل گیری كهكشانها براساس قوانین فیزیك فراهم كرده است.
استاد دانشگاه كمبریج در ادامه مطلب خود در روزنامه گاردین می افزاید به عنوان یك دانشور و دانشمند ما همواره به دنبال یافتن پاسخ های قانع كننده به سئوالات بسیار پیچیده ای هستیم كه گاه دانش ما در برابر این سئوالات و ناشناخته های عالم هستی چنان ناچیز است كه آدمی احساس شرم می كند.
با این همه طرح ادعاهای مبهم و اثبات نشده نیز نمی تواند به كنجكاوی و جستجوی علمی ما كمكی بكند. ممكن است آنطور كه دانشوران معتقدند فیزیك با تكیه بر ریاضیات ملكه تمام علوم باشد ولی پاسخگوی تمام سئوالات علمی نیست.
شیمی، زیست شناسی، رواشناسی و شاخه های علوم انسانی نیز روش های خاص خود را برای تفسیر و تحلیل جهان دارند كه معمولا مكمل فیزیك و ریاضی هستند.
اریك پریست یادآوری می كند كه علوم نمی تواند به بسیاری از سئوالات مهمی كه در برابر انسان وجود دارد به شكل همه جانبه و دقیقی پاسخ دهد. به عنوان مثال علوم چگونه می تواند ذات زیبایی و عشق را توضیح دهد.
شاید تاریخ، فلسفه و الهیات رشته های مناسب تری برای پاسخ گویی به این نوع سئوالات هستند.
نكته ای كه در این میان مهم است جنبه های مكمل پاسخگویی به این نوع سئوالات از زوایای گوناگون است و به خصوص ارتباط بین اینكه چطور و چرا هر چیزی خلق شده یا به وجود آمده است.
اگر فیزیك كهكشان به یك نظریه واحد برسد شاید در آینده پروفسور هاوكینگ و افرادی نظیر وی بتوانند چگونگی پیدایش را پاسخ دهند ولی مسلما قادر نیستند كه چرایی پیدایش را حل كنند. یكی از دانشوران مثال خوبی برای تشریح این موضوع دارد: داستان جوشیدن آب در كتری. وی می گوید با استفاده از قوانین فیزیك می توان به دقت توضیح داد كه چطور گرما از اجاق به كتری و سپس به آب منتقل شده و آنرا به نقطه جوش می رساند. اما چرا این آب می جوشد را نمی توان صرفا با فیزیك توضیح داد. شاید خانم خانه هوس چای كرده باشد؟!
اریك پریست عضو هیئت امنای انستیتو فارادی در دانشگاه كمبریج توضیح می دهد كه درگذشته شاید خیلی از فلاسفه و ادیان در توضیح جهان هستی هر كجا با سئوال یا مشكلی غیر قابل توضیح روبهرو می شدند حل آن معما را به خداوند نسبت می دادند.
اما در دین باوری امروزی و مدرن این روش دیگر جایی ندارد و كسی به آن اتكا نمی كند. شاید پروفسور هاوكینگ تا همین اواخر چنین اعتقادی داشته و اكنون كه برای همه سئوالات خود پاسخی نمی یابد دیگر نیازی هم به باور نقش خدا نمی بیند.
خداوندی كه بسیاری از مردم و پیروان ادیان به آن باور دارند «خدای حل تردیدها» نیست.
آفریننده هستی خدایی است كه به سئوالات غیر علمی در مورد چرایی عالم هستی و اعجاب آن و همینطور مزایای داشتن یك زندگی خوب پاسخ می دهد.
این مردمان از پیشرفت های علمی نیز استقبال كرده و بسیاری از آنها را می پذیرند چون علوم زوایای خارق العاده ی زیبایی، تنوع و اعجاب كهكشان و هستی را توضیح می دهند.
اریك پریست در پایان می نویسد امروز می شود این سئوال را مطرح كرد و پاسخ گفت كه آیا وجود خدا با تجارب شخصی هر فرد تناسب و انطباق دارد یا نه. اعتقاد به یكتایی خداوند به آگاهی و وجدان هر یك از ما بستگی دارد ولی برای بسیاری از ماها وجود خدا یك عامل بسیار مهم در غنای زندگی و هستی ماست.
هاوكینگ در كتاب «طراحی بزرگ» كه با همكاری فیزیكدان دیگری با نام لئونارد ملودینو نوشته شده بیان كرده كه مجموعهای از تئوریهای جدید نیاز به یك خالق برای كائنات را از بین میبرد.
در این كتاب آمده: به دلیل وجود قوانینی مانند جاذبه، كائنات میتواند خود را بسازد و خواهد ساخت. خلقت خودبخود تنها دلیل موجود است دلیل وجود كائنات و وجود ما و وجود خالقی كه جهان را به چرخه در آورد الزامی نیست.
هاوكینگ 69 ساله ابتدا در سال 1988 و با نوشتن كتاب «تاریخ مختصری از زمان» در مورد اساس كائنات به شهرت جهانی رسید و هم اكنون به خاطر تحقیقاتش بر روی حفرههای سیاه، نظام عالم وجود و جاذبه كوانتومی مشهور است.
این دانشمند از سال 1974 در تلاش برای وفق دادن دو تئوری اساسی فیزیك نوین بوده است یكی نظریه نسبت آلبرت انیشتن و دیگری نظریه كوانتوم.
وی در كتاب اول خود نوشته بود اگر بخواهیم یك نظریه كامل را پیدا كنیم آنگاه پیروزی نهایی در استدلال انسانی را بدست آورده ایم و آن زمان باید خدا را به خاطر داشته باشیم.
وی در آخرین كتابش بیان كرده بود كه كشف سال 1992 در مورد سیارهای كه به دور ستاره دیگری به غیر از خورشید میگشته است به بازسازی دوباره نظریه اسحاق نیوتن پدر علم فیزیك كمك میكند كه بیان كرده بود كائنات حاصل بی نظمی نبوده و توسط خدایی آفریده شده است.
هاوكینگ كه تنها از طریق یك دستگاه كامپیوتری قادر به صحبت كردن است دچار یك بیماری عصبی است كه به آرامی طی سالها پیشرفت كرده و وی را تقریبا به طور كامل فلج كرده است.
این بیماری از اوایل 20 سالگی در وی ایجاد شد اما با این وجود وی خود را به عنوان یكی از دانشمندانی برجسته جهان مطرح كرد.
وی سال گذشته از كرسی استادی ریاضی دانشگاه كمبریج بریتانیا كه از سال 1979 در اختیار نیوتن بود استعفا داد.
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر