۱۳۹۰ دی ۱۷, شنبه

فرشی قدیمی از اردبیل، جزو 50 شاهکار هنری جهان

این فرش بسیار زیبای بافته‌ شده در اردبیل، در مکان "بیست‌ و نهم" فهرست ۵۰ شاهکار هنری برگزیده جهان جای دارد!
این قالی در حال حاضر در موزهٔ "ویکتوریا و آلبرت" انگلستان نگهداری می‌شود.
اقتباس از : ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد




قالی اردبیل و شاید مشهور ترین قالی در جهان، در آرامگاه شیخ صفی‌الدین اردبیلی یافت شده است.
این قالی از نظر طرح و بافت یکی از نفیس‌ترین و مشهورترین قالی‌های جهان است و هسته مرکزی گروه قالی‌های ترنجدان است.
قالی اردبیل یک سند تاریخی نیز محسوب می‌شود زیرا دارای تاریخ و امضا است و در سال ۹۱۸ خورشیدی (۹۴۶ ه.ق / ۱۵۳۹ میلادی) در سیزدهمین سال پادشاهی شاه تهماسب بافته شده‌است.
تار و پود آن ابریشمی است و گره‌های فارسی دارد.
در هر اینچ مربع آن حدود ۱۷×۱۹ گره وجود دارد.
برخلاف دیگر قالی‌های مشهور آن زمان، این قالی طرحی آرام دارد و نگاره‌های جانوران و انسان بر آن نقش نشده‌است زیرا برای استفاده در مکانی مقدس بافته شده بود.
این قالی در حال حاضر در موزهٔ "ویکتوریا و آلبرت انگلستان" نگهداری می‌شود.
پشم عنصر اصلی تشکیل دهندهٔ این قالی است.
مانند اغلب منسوجات این اثر نیز از تار و پود تشکیل شده، پودها در تمام طول کار به دور تارها تابیده شده‌اند.
سطح قالی اردبیل از یک طرح یکپارچه نسبتا ساده با اجزا قرینه و یک شمسه در وسط آن که دو چراغدان در طول آن قرار دارد، پوشیده شده‌است.
وقتی دو انگلیسی در سال ۱۸۴۳ از زیارتگاه شیخ صفی الدین اردبیلی دیدار کردند دو قالی در آن محل قرار داشت.
سه سال و اندی بعد از آن در اثر زلزله این مکان آسیب دید و احتمالن برای تهیه وجه لازم برای تعمیر بنا، فرشها فروخته شدند!
قالی‌های آسیب دیده در ایران توسط کمپانی «زیگلر» که در کار خرید فروش فرش بود، خریداری شد.
تکه‌های آن که هنوز قابل استفاده بود به هم متصل و نتیجه آن شد که یک قالی کامل و سالم به دست آمد.
فرشی که بدون حاشیه با ابعاد کوچکتر بود.
در سال ۱۸۹۲ قالی بزرگتر توسط کمپانی «رابینسون» در معرض فروش گذاشته شد. «ویلیام موریس» که از جانب موزه در مورد آثار هنری تحقیق می‌کرد طی گزارشی این فرش را فوق العاده و منحصر به فرد و بسیار زیبا توصیف و اصرار به خرید آن کرد.
در ماه مارس ۱۸۹۳ با پرداخت ۲۰۰۰ پوند٬ «موزهٔ ویکتوریا و آلبرت» صاحب این قالی شد.

*************************************************************************************************************

(برای محل فعلی این قالی یعنی موزه ای در انگلستان اصلن متاسف نباشید. چون یک شاهکار هنری "جهانی" است و در مکان امنی جای دارد و از آن به خوبی نگهداری میشود. گویا بیگانگان بیشتر از خود ما به حفظ آثارمان علاقمند هستند و معلوم نبود که اگر این قالی در ایران مانده بود، چه سرنوشتی پیدا میکرد. اگر هم قرار است که متاسف باشید، بهتر است برای قالی مشهور جواهر نشان و منحصر به فرد "بهارستان" در "طاق کسرا" و یا "ایوان مدائن" در "تیسفون" تاسف بخورید که اعراب هنگام حمله به ایران، آنرا تکه تکه کردند و قطعات آن به عنوان غنیمت جنگی بین عربهای متمدن! تقسیم گردید)


هیچ نظری موجود نیست: