۱۳۸۸ آبان ۱۹, سه‌شنبه

كتاب هم مي‌تواند ناقل بيماري باشد

گاهي وقتي براي خريد كتاب‌هاي داستان، درسي يا كودك به كتابفروشي مي‌رويم با ديدن كتاب‌هاي مورد نيازمان در يك نظر آنها را خريداري كرده و از خريد خود نيز بسيار ابراز خرسندي مي‌كنيم اما آيا تا به حال به بهداشت كتاب خريداري شده، توجه كرده‌ايد؟شايد در اين ميان براي برخي اين پرسش مطرح شود كه بهداشت چه رابطه‌اي با كتاب دارد؟
بايد گفت در درجه اول نوع كاغذ كتاب مي‌تواند نقش مهمي را در رعايت بهداشت كتاب ايفا كند. كاغذهاي تيره رنگ يا مقواهاي طوسي رنگي كه گاهي ذرات و ناخالصي‌هاي ريزي به صورت تك‌نقطه‌اي روي برخي از آنها پراكنده‌ است همگي از جمله كاغذهاي بازيافتي غيربهداشتي هستند كه در صورت تماس با دست مرطوب يا دهان مي‌توانند مخاطره‌آميز باشند حتي نوعي از مقواهاي بازيافتي كه معمولا براي كاهش هزينه توليد به عنوان جلد كتاب استفاده مي‌شوند به دليل وجود تركيبات نامطلوب در مواردي كه رطوبت هوا بالا باشد، انواعي از قارچ‌ها كه با چشم ديده نمي‌شود روي آنها رشد كرده كه در اثر تماس با دست براي سلامتي مضر خواهند بود.
اين نوع مقواها به قدري غيربهداشتي هستند كه گاهي با باز كردن كتاب بوي نامطبوع برخي از آنها به مشام مي‌رسد كه حتي در برخي از موارد استشمام اين بوها مي‌تواند براي سيستم تنفسي مشكل‌آفرين شود، بنابراين بارزترين ملاك تشخيص اين نوع مقواها، رنگ تيره آنهاست.
البته امروزه غالب كتاب‌ها داراي ظاهري خوش‌آب و رنگ هستند كه تشخيص را براي مصرف‌كننده دشوار مي‌سازد؛ ولي در مورد جلدها با باز كردن كتاب و ديدن پشت جلد مي‌توان به كيفيت مقواي مصرفي پي برد.
نكته ديگر در مورد نحوه نگهداري كاغذ يا كتاب آماده عرضه در انبارهاست، گاهي اتفاق مي‌افتد كه كتاب‌هاي توليد شده از چند ماه تا چند سال در انبار نگهداري مي‌شوند تا به مرور به فروش برسند. در اين مدت زمان نگهداري به دليل آن كه برخي انبارها مرطوب هستند و از نظر نظافت، كمتر مورد رسيدگي قرار مي‌گيرند، انبارها به خانه‌ اصلي حشرات و جوندگان موذي تبديل شده و كتاب‌ها نيز به مكاني نرم و راحت براي تخمگذاري حشرات و سوسك‌ها و غذايي مطلوب براي جونده‌اي نظير موش تبديل مي‌شود.
در نتيجه آلوده شدن كتاب‌ها به مدفوع، آب‌دهان، تخم يا سموم از بين برنده اين نوع حشرات و جوندگان مي‌تواند به انتقال انواع ميكروب‌ها به مصرف‌كننده منجرشده و بيماري‌هاي مختلفي را به همراه خواهد داشت. همچنين حمل و نقل نامناسب بسته‌هاي كتاب و قرار دادن آنها بر كف زمين از ديگر عوامل انتقال ميكروب‌ها به شمار مي‌آيد.
از سوي ديگر كتاب‌ها يا مجلاتي كه روزها يا ماه‌ها در دكه‌هاي روزنامه‌فروشي در مجاورت انواع ‌آلودگي‌هاي هوا يا عطسه و سرفه افراد بيمار قرار مي‌گيرند همگي از عوامل انتقال ميكروب‌هاي بيماري‌زا يا سموم موجود در گردوغبار هوا محسوب مي‌شوند.
همچنين كتاب‌هاي دست دومي كه برخي افراد به جهت قيمت پايين يا ناياب بودن خريداري مي‌كنند مي‌تواند بسيار مخاطره‌آميز باشد. اين نوع كتاب‌ها به دليل نگهداري غيربهداشتي گاهي آثاري از باقي‌مانده زردرنگ فضولات حيوانات موذي يا اثراتي از جويده شدن قسمت‌هايي از آن توسط جوندگان به چشم مي‌خورد كه همگي از عوامل غيربهداشتي بودن اين نوع كتاب‌ها به شمار مي‌رود.
توجه: در هنگام خريد كتاب خصوصا كتاب كودكان به سفيدي كاغذ و جلد آن توجه كنيد و تا حد امكان از خريد كتاب‌هاي كثيف و دست دوم خودداري كنيد. همچنين به ياد داشته باشيد برخي كتاب‌ها در مراحل توليد، حمل و نقل و نگهداري در انبار به احتمال زياد آلوده خواهند شد. بنابراين هنگام استفاده از كتاب‌ به دهان يا بيني خود دست نزنيد و بلافاصله بعد از مطالعه كتاب، دست‌هايتان را با ‌آب و صابون بشوييد.
/فاخره بهبهاني

هیچ نظری موجود نیست: